Dù sang hèn, giàu nghèo, ai cũng có ưu tư, phiền muộn; chỉ hạng đạt quan, triết nhân, quân tử mới "thản đãng đãng" (thản nhiên, vui vẻ) được, như Khổng Tử nói (Luận ngữ - Thuật nhi - 36). Ông chủ bút một tờ báo ở New Orleans nói với tôi rằng người thư ký của ông một hôm dọn bàn tìm ra được một cái máy đánh chữ mất từ hai năm! Vậy mà có cái gì không xuôi.
Đến nay có đứng ngay sau lưng mà nói cạnh nói khoé, tôi cũng không quay lại để xem là ai nói". Tôi nhăn nhó càu nhàu mất ngủ và như vừa mới nói, tôi muốn loạn óc. Nên nhớ rằng những bắp thịt của thân thể mà căng thẳng thì sinh đau lưng, thần kinh mệt mỏi.
Tôi có cảm tưởng sắp bị thần kinh suy loạn". Ông giúp việc cho công ty Fidelity ở Philadelphie và mỗi năm ký được một triệu Mỹ kim hợp đồng bảo hiểm. Anh ghét công việc của anh lắm, nhưng đã không thể bỏ nó được, anh nhất quyết giải trí, nhưng đã không thể bỏ nó được, anh nhất quyết giải trí bằng cách nghiên cứu làm kem cách nào? Bằng những thức gì? Tại sao có kem ngon, có kem dở? Anh nghiên cứu về phương diện hoá học rồi anh thành một sinh viên [34] giỏi nhất trong những giờ hoá học.
Tôi đã học và mong rằng tới chết cũng không quên - bài học của ông Walter Raleigh (Tôi không muốn chỉ ông Walter đã trải áo mình trên bùn để Hoàng Hậu bước lên cho khỏi lấm giầy đâu. Nhà bác học trứ danh Pasteur, đã nói về "sự bình tĩnh tại các thư viện và các phòng thí nghiệm". Lăn người từ chân tường này đến chân tương kia càng hay.
Vài năm trước, một thanh niên tên Robert Hutchins vừa đi làm - khi làm bồi, khi đốn củi, khi dạy tư, khi bán hàng ở một tiệm cắt áo - vừa học, mà giật được bằng cấp của Đại học Yale và tám năm sau được làm hiệu trưởng trường Đại học Chicago, lớn vào bậc thứ tư ở Mỹ. Trong lòng ta có Thiên đường mà cũng có Địa ngục là thế đó. Đừng quay lại ngó về phía sau.
Gobe, một trong những vị trưởng ban y tế sở Hoả xa Santa Fé. Anh không còn việc gì làm nữa, chỉ còn chờ cái chết nó từ từ tới. Chưa có người nào tự tử bằng cách nhịn ngủ hết, mà sau này chắc cũng không có ai dùng cách ấy.
Mà công việc của anh đáng chán thiệt: rửa chén, cọ bàn và dọn kem tại phòng ăn một trường đại học, trong khi các sinh viên cùng trạc tuổi anh được vui vẻ đá banh hoặc đùa bỡn. Hiện nay có hàng triệu tín đồ biết tên hiệu bà là Mary Baker Eddy, người sáng lập ra "Cơ Đốc Khoa học". Những lúc ấy ta phải lựa lấy một trong hai đường sau này: hoặc nhận tình thế đó mà tự thay đổi cách sống cho thích hợp hoặc chống cự lại để rồi hại sức khoẻ và sau cùng mang lấy bịnh thần kinh.
Và "mới đây", cách nay khoảng hai tháng, tôi thấy trên một tờ nhật báo nọ, vị bác sĩ phụ trách chuyên mục tư vấn sức khỏe khuyên độc giả "bệnh nhân" rằng, ngoài thuốc men và nghỉ ngơi tịnh dưỡng, nên đọc tìm cuốn Quẳng gánh lo đi và vui sống. Tôi hăng hái rảo bước lại phòng một khách hàng. Làm sao diệt nỗi buồn chán làm ta mệt nhọc, ưu tư và uất hận
Bởi vậy họ tố cáo ông quyên tiền để thám hiểm cho khoa học mà rồi lại ăn no "nằm khềnh" ở gần Bắc cực. Thiệt ra đời tôi cũng như đời hết thảy chúng ta, nhờ Chúa, còn được nhiều nỗi đáng vui. Nhưng tại cái phương pháp giản dị dẹp bàn cho trống và quyết định làm công việc nào trước, việc nào sau, lại giúp bạn tránh bệnh mạch máu căng, không thấy cái ý niệm bị bó buộc, không thấy "cả một chuỗi công việc dài vô tận phải làm ngay nữa"? Bác sĩ William L.
Castles, một trong những nhà đầu cơ đã thành công nhất từ trước tới giờ. Toàn là những qui tắc mà ai cũng biết và nếu chịu áp dụng thì không một nỗi ưu phiền nào là không diệt được, từ những ưu tư về gia đình, tài sản, tình duyên, đến những lo lắng về tính mệnh, công danh, bệnh tật liên miên [6]. Vì sống trong những điều kiện đó chóng chết lắm, mà tiền thuê xe đòn lại đắt đỏ; ấy là chưa nói đến trường hợp bà nhà cần phải lãnh khoản tiền bồi thường của hãng bảo hiểm để kiếm ông chồng khác trẻ hơn bạn!