Trong khi chung sống với một số bạn gái hay công tác với các bạn nầy, bạn trai tỏ ra là người đảm đương. Gương mặt không biết có vẽ làm sao. Mà là gì? Ai gieo gió thì gặt bão.
Có bạn khác không hy vọng gì được yêu, cũng không định yêu nhưng vì quen lối chơi thiếu giáo dục thì hễ gặp bạn gái giai nhân hay không giai nhân cứ chọc. Có nhiều sách viết tính giáo dục về mặt khoa học, vệ sinh thì đáng khen, nhưng rất mù quáng về luân lý. Họ có cảm tưởng rằng tiếng của họ nghe kỳ dị quá, điều họ hỏi lảng lối quá.
Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút. Sự say mê nầy người lớn có bổn phận giáo dục nên kiểm soát. Họ tìm đủ cách để cắt nghĩa tốt các khuyết điểm.
Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả. Phản ứng tâm lý đối ngoại của họ khi bị ai đả kích là quần quằn, quạu quọ. Yêu là truyền cảm, trao đổi tâm hồn, tìm hạnh phúc cho đối tượng tình yêu của mình.
Bây giờ tôi cùng bạn một mâu thuẫn của tâm hồn phức tạp của họ mà lòng hăng hái nhiều khi cao hứng dậy lên như diều gặp gió. Qua buổi tiền thanh niên rồi, bạn trai hay mắc tật hơi buồn cười nầy là vẫn ưa sự hợp lý song hễ hở môi là không lý luận mà lý sự. Giải thích cho họ thấy lý do nào có vũ trụ và nhân sinh.
Không mấy lần thầy giáo cho điểm mà họ hài lòng. Khi thành tâm chờ đợi như vậy, họ không kiên quyết theo ý riêng mình mà phú mặc may rủi, tùy chỗ cha mẹ đặt cho họ ngồi. Tôi hiểu thiết thực nhận mình yếu đuối đấy là tránh những cơ hội, những sự giao thiệp, những nguyên nhân có thể làm mình sa ngã.
Nã Phá Luân yêu Joséphine de Beauharnais, một góa phụ cũng có nhan sắc đổ nước nghiêng thành. Bạn gái không có ác ý khinh người, coi mình là tất cả. Hỡi bạn trai! Bạn nên trở về thực tế.
Bạn trai nào cũng đều có lúc làm Anatole France con nít và Anatole France 17 tuổi. Nguy hiểm là trực giác nầy bị mây tình dục che phủ. Đã quan niệm ái tình và nhục tình như trên tất đã am hiểu mục đích của nó là sinh con.
Có một số bị hồ nnghi về đức thanh khiết. Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả. Những bộ phận sinh lý của họ được sáng tạo theo kiểu cách riêng để làm cha, để gánh vác gia đình.
Đọc các mục trên ta nhận thấy điều nầy rõ rệt là tình cản của bạn trai buổi ấu thời cũng dồi dào nhưng ngã về những hình ảnh, những sự lôi cuốn có tính chất ngũ quan. Có cái mâu thuẫn này là bạn trai như ta đã biết tự nhiên dễ bội bạc. Có lẽ bạn trách nam giới là đ ê hèn vì có ái tình ích kỷ, đượm màu nhục dục, hiếu sắc? Phái mạnh thành thật nhận sự trách cứ ấy.