Một người khôn ngoan mua cổ phiếu khi các nguyên tắc căn bản tỏ ra thuận lợi; vì vậy ông ta có được một mức độ an toàn nhất định nếu giá cổ phiếu còn xuống thấp nữa. Trong trường hợp của Warren, ông chọn Graham, người được gọi là Trưởng khoa của trường Wall Street. Nếu một công ty rơi vào trong vòng năng lực của ông, ông sẽ cân nhắc mua nếu nó được bán với giá hợp lý; nếu nó không nằm trong vòng tròn năng lực, ông thậm chí không thèm nhìn ngó gì đến nó.
Và đúng là bà không biết đọc biết viết, nhưng ối trời ơi, bà biết đếm tiền siêu lắm. Khi bạn thuê người khác để điều hành công việc kinh doanh, bạn đang giao cho họ cả con heo tiết kiệm của mình. Thử nhớ lại vụ Enron, ngoài ra còn nhiều nữa .
Tuy nhiên, nếu cứ phạm sai lầm nhiều lần, thì bạn sẽ không còn làm lãnh đạo được nữa, những người dưới quyền của bạn sẽ tìm người khác để thay thế. Một số ví dụ vĩ đại thể hiện cách Warren tận dụng sự dao động của thị trường chứng khoán để mua vào là khi thị trường sụp đổ năm 1973-74, ông đã mua 10 triệu đôla cổ phiếu của Washington Post, bây giờ trị giá trên 1,5 tỉ đôla; khi thị trường sụp đổ nảm 1987, ông bắt đầu mua vào cổ phiếu của Coca-Cola với trị giá tương đương 1 tỉ đôla nhưng giá lúc đó chỉ nhỉnh hơn 8 triệu đôla; và trong thời kỳ suy thoái của ngân hàng, ông mua 400 triệu đôla cổ phiếu Wells Fargo, đến năm 2006 giá trị đã trên 1,9 tỉ đôla. Có những công ty vĩ đại - những công ty có cơ cấu kinh tế vĩ đại - có khả năng tài chính cần thiết để xoay chuyển bản thân khi họ rơi vào khủng hoảng.
Đây là một câu chuyện không mới: Người khôn ngoan làm trước, kẻ ngu ngốc làm sau. Tốt nhất là không nên lẫn lộn hai nhóm người này. ông không thể nào tính toán mua một công ty mà có thể không bao giờ kiếm đuợc đồng lợi nhuận nào, hoặc là trả một số tiền cao gấp 40 lần doanh lợi cho một công ty có thể bị nhận chìm vào quên lãng trước đợt sóng công nghệ mới.
Mức giá bán ra không phải lúc nào cũng quan trọng bằng mức giá mua vào, nhất là trong ngành bán lẻ. Quản lý sự nghiệp băn thân củng giống như đầu tư - mức độ khó khăn không được tính đến. Tôi chưa từng biết ai được người khác yêu quý mà không cảm thấy mình thật thành công, và tương tự tôi cũng không nghĩ ra được ai không được yêu mà cảm thấy thành công cả.
Giá càng tăng thì thương vụ càng kém hấp dẫn, và nếu giá tăng quá cao, nó có thể là một thảm họa. May mắn cho ông là thị trường chứng khoán có tầm nhìn khá hạn hẹp và thường bỏ qua cơ cấu hoạt động của doanh nghiệp trong dài hạn, và vì vậy thị trường chứng khoán thường không định giá chính xác một công ty vĩ đại. Không phải họ không tin tưởng rằng điều này sẽ mang đến tưởng thưởng xứng đáng; vấn đề là nếu như vậy thì người môi giới sẽ không được hưởng gì cả.
Mặc dù rút ra là một hành động đau lòng, cuối cùng thì rời cuộc chơi từ bây giờ để ngăn chặn thêm mất mát sẽ có lợi hơn là đợi đến khi tất cả chỉ còn con số không. Hãy can đảm thừa nhận bạn sai lầm, và hãy thừa nhận trước khi Thần may rủi rỉ tai với bạn rằng bạn đã rỗng túi. Thủy triều đã rút khỏi bãi biển Enron và chúng ta đã chứng kiến một vị hoàng đế không mặc quần áo.
Ba mươi năm sau con số 10 triệu này đã tăng lên thành 1,5 tỉ. Cái này giống như một người tung hứng có quá nhiều quả banh trên không. Khi tôi hỏi làm thế nào bà kiếm lời nếu bán hàng giá rẻ như thế, bà cho biết bí quyết nằm ở khâu mua vào.
Ông trả số tiền tương ứng với giá trị của nó — nhưng theo thời gian giá trị kinh tế của doanh nghiệp gia tăng, đẩy giá cổ phiếu tăng theo tương ứng, và đến năm 1995 thì giá cổ phiếu là 127 đôla, tương đương với 24% tỉ suất lợi nhuận hàng năm. Thử nhớ lại vụ Enron, ngoài ra còn nhiều nữa . Trong một thế giới mà ai cũng muốn có tỉ lệ sinh lợi 100%, người ta phạm rất nhiều sai lầm khi nhìn vào cơ cấu kinh tế trong dài hạn, vì vậy việc mua cổ phiếu của những công ty có tỉ lệ sinh lợi ở mức 20% trở nên dễ dàng.
Warren không ngại chuyện phải nằm tắm nắng trên một hoang đảo miễn là ông giàu lên. Bạn không nhất thiết phải đánh bóng trong mọi trường hợp - bạn có thể đợi đến lúc tốt nhất. Khi bạn bắt đầu nghĩ về dài hạn, bạn sẽ nghĩ đến chất lượng và bản chất kinh tế dài hạn của công ty.