Chiếc mũ đen cũng có thể được sử dụng như một phần để đánh giá ý tưởng: Liệu chúng ta có nên thực hiện gợi ý vừa nêu hay không? Chiếc mũ tư duy xanh da trời giám sát tư duy và đảm bảo rằng luật của trò chơi luôn được để ý. Có bốn người: một người đứng đằng trước ngôi nhà, một người đứng đằng sau, và hai người còn lại đứng ở hai bên.
Số thứ hai bạn cần nghĩ về đó là vị trí của từ trong trang vừa mở. Tuy nhiên, với cách hiểu trực giác như một chức năng của não bộ, nghĩa của nó hoàn toàn khác. Đó cũng là người có thể nêu ra vấn đề và được mọi người hưởng ứng tìm các giải pháp cho vấn đề đó.
Bản thân chiếc mũ xanh không thế làm cho mọi người có thêm sáng tạo. Sự tự hào của anh ta, có được là nhờ vào các kỹ năng tập luyện của một diễn viên. Chúng ta có thể tăng thời lượng quảng cáo để có thêm lợi tức tức thì.
Bài học được rút ra từ ví dụ này là, nếu họ yêu cầu chúng ta cung cấp nhưng sự kiện và số liệu, chúng ta hãy cung cấp cho họ thật nhiều thông tin và họ sẽ bị đánh bại bởi số lượng thông tin này. Sử dụng mũ xanh tư duy, mọi người gợi ý để sửa đổi một ý tưởng nhằm tránh những thiếu sót. Không có “những khả năng” bạn chẳng thể nào có thể tiến lên.
Mũ đen giúp xem xét vấn đề một cách cẩn trọng để chỉ ra được những yếu điểm của sự việc. Mọi người thường là những người “chơi” tuyệt vời trong “một trò chơi” khi họ nhận thức được rằng họ đang tạo ra những sự tiến triển. Đối với một số người, họ luôn có suy nghĩ tích cực về mọi việc.
Khi sử dụng chiếc mũ xanh bạn vận dụng sự khích động và sự tiến triển như là trật tự của sự sáng tạo. Một ý tưởng mới có thể bị bác bỏ ngay, bởi thoạt nghe chúng ta thấy quá nhiều nhược điểm và ít ưu điểm. Học phí luôn phải trả rất đắt nhưng ta sẽ không bao giờ phải học lại điều này một lần nữa.
Mọi người đưa ra những thông tin cần thiết, đặt câu hỏi và xem xét vấn đề. Nếu mọi người cho rằng họ phải thể hiện những cảm xúc, thì chỉ đưa ra những cảm xúc lôgích với vấn đề đang bàn bạc. Như vậy, để tồn tại, chúng ta luôn phải cẩn trọng.
Chiếc mũ đen nhắc nhở mọi người phải cẩn thận. Và mục đích của tôi là chỉ ra cho các bạn thấy sự khác biệt trong cách tư duy, chứ không thuyết phục các bạn tin rằng tất cả những điều người Nhật làm thật tuyệt vời và chúng ta phải đua theo. Đơn giản là chúng ta chỉ nêu lên những thông tin trung lập, không kèm theo những bình luận.
Vậy chúng ta nên hiểu tại điểm giới hạn nào đó thì sự lạc quan biến thành sự xuẩn ngốc và những hy vọng ngu ngốc? Liệu mọi người có cần kiềm chế những tư duy theo lối tư duy chiếc mũ vàng? và những lối tư duy chiếc mũ vàng có tính đến khả năng xảy ra sự việc hay không? Liệu xác suất xảy ra sự việc có nên xếp vào lối tư duy chiếc mũ đen? Nhưng bạn không cần phải là một người rất đặc biệt hoặc rất thông minh thì mới đưa ra được những đề xuất theo lối tư duy chiếc mũ vàng. …Anh sẽ chẳng có khả năng tìm được bất cứ một bức tranh nghệ thuật quý báu còn chưa được phát hiện nào trong một tập tranh cổ ở một làng quê đâu.
Bộ não chúng ta cũng hoạt động tương tự như vậy để nhận biết sự việc và giải quyết sự việc có hiệu quả. Hãy tưởng tượng một cách lạc quan. Một số cho rằng chính nước Mỹ cần một tập đoàn mạnh như IBM để cạnh tranh với những tập đoàn điện tử hàng đầu của Nhật.