Không ai có thể học từ một cuốn sách hướng dẫn trước khi đọc được nó. Ta có thể thấy có những tay áo có vài chiếc cúc trang trí mà không có cái khuyết nào tương ứng. Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra điều gì đáng ra nên làm, nhưng khi không có thời gian liệu ta có thể sáng suốt như vậy không? Đó là câu hỏi bạn nên đặt ra thường xuyên khi đọc các bi kịch Hy Lạp.
Để sử dụng tốt một cuốn sách tham khảo, trước hết bạn cần phải có một số ý tưởng, cho dù mơ hồ, về những gì bạn muốn biết. Điều này xuất phát từ bản chất phức tạp của con người. Nhưng những nhận định đó sẽ chỉ là ý kiến cá nhân và hoàn toàn vô nghĩa nếu tác giả không đưa ra dẫn chứng cụ thể.
Chúng tôi đã hoàn thành quá trình liệt kê và luận bàn về các quy tắc chung của việc đọc phân tích. Có thể coi điều này là cách tác giả bộc bạch những suy nghĩ của bản thân. Các giai đoạn trong quá trình học đọc đã được nhiều nhà nghiên cứu tập trung phân tích.
Trong nhiều trường hợp, bạn không nhất thiết phải bám theo cấu trúc được phân chia thành chương mục của cuốn sách. Những gì ông đã gắng sức cơ bản là khoác lên triết học bộ áo quần của toán học, đem lại cho nó sự chắc chắn và cấu trúc chính thống như Euclid đã làm với hình học trước đó 2. Nếu họ đọc kỹ tiêu đề sách, họ có thể suy đoán rằng thời kỳ trị vì của Antonines là thời hoàng kim của Đế chế La Mã.
Ví dụ tiêu biểu nhất là cuốn Kinh Thánh. Trên đây là một phần những câu hỏi có thể giúp bạn tìm ra vấn đề mà cuốn sách đang cố gắng giải quyết. Nhưng ngay cả khi gặp cuốn sách đó, bạn cũng không nên dừng lại lâu mà vẫn nên đọc nó thật nhanh.
Đọc phân tích không thật sự cần thiết nếu mục đích đọc của bạn chỉ để lấy thông tin hay giải trí. Một năm sau khi cuốn Đọc sách như một nghệ thuật ra đời, có một tác phẩm tương tự mang tên How to read two books (Cách đọc hai cuốn sách) cũng được xuất bản. Những ai cố tưởng tượng xem các ý tưởng nói đến điều gì chỉ làm cho mình mụ mị đi và cuối cùng, chỉ cảm thấy vô vọng về các từ ngữ trừu tượng.
Nhưng thậm chí trong cả những giấc mơ tuyệt vời nhất thì những sự kiện và sinh vật của trí tưởng tượng vẫn được tạo nên từ những yếu tố của đời sống thường ngày. Đây chính là một trong những khiếm khuyết lớn nhất của cuốn sách. Nhiều người Mỹ ngày nay vẫn phải sống trong những hệ quả không tốt đẹp từ cuộc xung đột vĩ đại và đáng tiếc đó, họ sống trong thế giới được tạo ra một phần vì sự kiện đó.
Chúng tôi đã xác định sáu lĩnh vực được một số tác giả cho là có sự tiến bộ xuất hiện. Tuy nhiên, một tác giả phân biệt rõ ràng các nghĩa khác nhau của từ mà mình sử dụng thì chắc chắn tác giả đó đang đưa ra các thuật ngữ. Nếu đọc xong một cuốn sách lý thuyết, quan điểm của bạn về vấn đề viết trong sách có thay đổi ít nhiều thì bạn buộc phải có những điều chỉnh nhất định về cách nhìn nhận sự việc của mình, nhưng không nhất thiết phải hành động theo sự điều chỉnh đó.
Xét trên khía cạnh nào đó, bạn không cần đặt ra câu hỏi này khi đọc tiểu thuyết, truyện, kịch hoặc thơ, tức là bạn không phải thực hiện thêm bất cứ hành động nào. Có những nhận định được coi là sự thật ở giai đoạn này, nhưng đến giai đoạn khác chúng không còn là sự thật nữa. Vấn đề phải giải quyết ở một cuốn sách về vật lý khác với vấn đề phải giải quyết ở một cuốn sách về đạo đức.
Chúng xuất hiện vì độc giả không biết nên làm gì khi tiếp cận một cuốn sách khó nhưng lại đáng đọc. Nếu đúng vậy, nó sẽ có thêm một tiếng nói trong cuộc tranh luận và mất đi bản chất khách quan, độc lập của mình. Một tác phẩm thần học giáo điều luôn lệ thuộc vào các tín điều và quyền lực của nhà thờ tuyên bố các tín điều đó.