Biết bao nhiêu trường hợp chối, xin lỗi làm cho người bàng quan tưởng đa số đ àn ông khờ. Nhưng họ không có xu hướng tinh thần tự nhiên dồn tâm tư vào những gì đòi hỏi sự suy xét nhiều. Trong cuốn Toi quy deviens homme, Jean Le Presbytre cho in một hình thanh niên đang bắn tên.
Khi đã đọc các mục trên, chắc bạn không ngạc nhiên lắm khi đọc nhận xét rất đúng nầy của Mendousse. Mà sao biết không có? Thưa bạn trai, cái óc hào nháng bị Đức Cứu thế mắng là mồ mã tô vôi bọc xương thúi, là những trưởng giả thích ngồi ghế nhất nơi yến tiệc ấy. Những nữ sinh đừng quá tin rằng một vài tháng, một năm học chung trong lớp, bao lần tiếp chuyện công cộng hay riêng tư là đã am hiểu được bạn trai mình yêu thích.
Con người có nhân vị tính mà cũng có xã hội tính. Lắm lúc họ nghĩ về ngả đường đời họ phải đi. Nhiều hiệu trưởng trung học cho tôi biết nữ sinh siêng học lắm mà lấy tỉ lệ sao rớt nhiều hơn nam sinh.
Con chó không sủa lại cắn. Họ tuy không cótính hồ nghi như của hai người nầy nhưng họ hay có cảm tưởng thầy giáo thiên vị bạn lớp chép bài. Buồn như lòng mẹ mất con.
Có nhiều bạn trai chưa lần nào bị người lớn rầy về sự tìm hiểu vấn đề nầy nhưng tự nhiên bẽn lẽn, e thẹn khi coi những hình lõa thân mà bị người lớn bắt gặp. Họ sẽ không còn con gái cho bạn nữa. Trước hết hãy nhấn mạnh góc cạnh tâm lý nầy của bạn trai Thúc Sinh.
Nhưng ai đâu buồn có lý do chớ họ sầu vô lý. Monsabre dặn dò thanh niên: Trước khi lao mình xuống nước người ta dò dòng sông. Nhiều đ àn bà già giặn, khôn ngoan lấy lại tình yêu khi đã mất chồng nhờ kiên nhẫn dẫn dụ chồng vừa bằng tình âu yếm vừa bằng lẽ phải là điều ăn khớp với tinh thần của chồng.
Họ bắt đầu phán đoán, trí tuệ họ soi cho họ thấy một hai góc cạnh chân lý, họ đặt nghi vấn, họ bắt bẻ, họ lý luận, đúng hơn là lý sự. Kết quả là gây mầm phản loạn chớ có uốn nắn tâm hồn gì đâu. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở trên bờ đ ê như những gốc dừa ở gần đó.
Tôi chỉ nói họ dễ bị dẫn dụ thôi. Bạn đã biết con tim của bạn trai vào buổi dậy thì đã chuyển mình: Họ nghe tâm tình luyến ái như gió lạ nhẹ nhàng phớt qua vườn lòng họ. Xin Thượng đế gìn giữ em, gìn giữ tôi, gìn giữ lời hứa của tôi mà chuyển đến tôi lời hưá cùng quả tim vàng của em.
Bạn gái ưa nhớ những mẫu chuyện đời xưa, những đề tiểu thuyết, những bài thơ, bản nhạc. Nếu sánh với người nữ thì người nam khi bạn tri kỷ ly trần, khổ buồn lâu năm hơn. Bị bịnh, bị sa thải, không có phương thế chơi, bị cấm chơi thì họ ở ngoài cuộc chơi ngó láo láo vậy.
Lạy Thượng đế xin ban cho loài người tri ân. Vì các công tác gia đình, xã hội đòi nhiều sự thông minh, cương quyết, sự hăng hái, sự tưởng tượng và ký ức nên cơ cấu tâm lý bạn trai cũng được Đấng quan phòng sáng tạo cách chuyên biệt. Hồi đó gặp đứa bé nào họ cũng xáp lại chơi giỡn.