Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội học đường hay bất cứ ở một đám đông nào. Học sinh được một nền giáo dục nổi tiếng mà còn vậy, huống hồ bao nhiêu bạn trai ở thôn quê xa bóng văn minh và ở thành thị thì đi chơi đ êm về ngủ nướng. Sự giáo dục về lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại học.
Nếu tôi nói về đường tình cảm nhất là trong lãnh vực ái tình bạn trai là phái yếu còn về ý chí tôi phải công nhận bạn trai là phái mạnh. Đổ máu cho hòa bình. Tôi không nói thiện chí của họ đâu.
Gia đình, quốc gia, nhân loại chờ đợi ở bạn nhiều. Lấy nhục tình làm phương thế tìm nhục lạc: cho nhục tình là xấu mà vẫn tìm nhục lạc, tìm cách bẽn lẽn trong tinh thần che giấu. Thượng đế giáng trần là Chúa Giêsu kia mà còn có khẩu hiệu: phục vụ chớ không để phục vụ.
Giải thích cho họ thấy lý do nào có vũ trụ và nhân sinh. Tinh thần tự trọng của bạn trai rất đáng khen miễn biết lợi dụng. Đang đóng neo trong đời sống thực tế có khi rất nghèo nàn, té trong hết thất bại nầy đến thất bại kia nhưng họ vẫ tưởng tượng ngày kia mình làm César, Nguyễn Huệ, Abraham Lincoln, Gandhi, Dante, Nguyễn Du.
Có thể nói tình của bạn gái vừa có chiều sâu ở nội tâm vừa có chiều rộng ở ngoại diện. Nếu người bán cám kỹ thế nào bán cả ngày không khỏi bị mốc áo thì người la cà bên đống tội sớm muộn cũng bị ít nhiều sa ngã. Họ vẫn có thể yêu một người con gái, vừa có lúc chưởi kẻ ấy, xử tàn tệ như đánh đập nữa.
Riêng vấn đề nầy tôi chỉ mời bạn suy nghĩ lại. Tôi thấy có nhiều người lớn, lúc họ đấu lý, dùng cường quyền đ àn áp tinh thần họ, nói cho họ nghe những lý lẽ rất tế nhị, những lý lẽ của người lớn. Vì tâm lý mà nhiều người hối hận sau khi về nhà chồng.
Họ vô chơi được là họ vô chơi ngay. Vì tâm lý mà nhiều người hối hận sau khi về nhà chồng. Trong gia đình muốn ngày ly dị tiếp sau tuần trăng mật thì vợ cứ chọc tức chồng bằng cách ngạo nghễ, mỉa mai, la ó, mắng nhiếc trước mặt bạn bè, thượng cấp hay hạ cấp của họ.
Câu nầy hiệu nghiệm nhất trong nam giới. Vài tiếng đồng hồ sau, tâm hồn họ lắng xuống, họ bỏ các ý định cũ rồi muốn đi rong chơi. Được chỉ giáo, trông nom thì đáng khen lắm.
Nhưng đáng lo sợ là các quáitính sau nầy của một thiểu số bạn trai có căn tạng kỳ dị. Nhà giáo dục coi chừng những bạn trai nhược chí. Những nỗi niềm lo âu, xao xuyến, hoang mang mà bạn trai thường có là những nỗi niềm của tuổi thanh xuân đang hướng về chương trình tương lai.
Tạo hóa đã ban cho bạn trai bản năng làm cha hiểu theo nghĩa đảm đương gia đình từ vật chất đến tinh thần. Ai có thẩm quyền giáo dục cần giải thoát cho bạn trai khỏi xiềng xích đó. Bạn trai nếu xét về tình cảm thì nhất định không mạnh hơn phái đẹp đâu.