Một cái thì thuộc về hình thức, còn cái kia thì thuộc về bản chất. Khi bạn đánh mất liên lạc với chính mình, bạn sẽ tự đánh mất mình trong thế giới của hình tướng (1). Ngôn từ có thể có ý nghĩa hoặc vô nghĩa.
Còn đời sống thì vô tận. Không có gì gây khổ đau cho nhân loại hơn là chủ nghĩa giáo điều. Còn đời sống thì vô tận.
Buông bỏ sự phán xét về người khác không có nghĩa là bạn không còn nhìn thấy những gì người đó làm. “Thôi chết, những ý tưởng mà tôi đang có ở trong đầu bây giờ, chúng mới là nguyên nhân làm cho tôi đau khổ!”. Khi nào bạn chợt nhận ra rằng: “Ồ mình lại sắp rơi vào thói quen chỉ lo nghĩ đến phút giây sắp tới, luôn bận tâm đến những gì chưa xảy ra”, đó là lúc bạn bắt dầu bước ra khỏi những thói quen lâu đời trong tình cảm hay trong cách bạn suy nghĩ và đồng thời có khả năng chọn lựa để đặt sự chú tâm của mình hoàn toàn vào giây phút này.
Còn đời sống thì vô tận. Kinh Thánh có câu: “Thượng Đế đã sáng tạo ra thế giới và Ngài đã cảm thấy rất hài lòng với những thứ mà Ngài đã tạo dựng nên”. Nhưng nghệ thuật lắng nghe là một khả năng rất hiếm hoi.
Thông thường điều này sẽ để lại ở trong bạn một cảm giác trống vắng, mà đa số chúng ta sẽ tìm cách tránh né để khỏi phải đối diện với cảm giác hụt hẫng ấy. Thói quen chống đối hay phản kháng ở trong bạn chỉ làm cho tự ngã của bạn mạnh hơn (47). Nhu yếu có một người phối ngẫu và có con là một nhu yếu căn bản.
Khổ đau giúp bạn đập vỡ chiếc vỏ cứng của bản ngã (72), vì đã đến lúc bản ngã của bạn không còn cần thiết nữa. Bạn có thể rất ngạc nhiên khi nhận ra rằng có một niềm an bình toát ra từ chỗ trống vắng ấy (69). Hơn nữa, còn một mối khổ đau trong tình cảm đã tích luỹ từ quá khứ mà bạn và mỗi người vẫn còn cưu mang ở trong mình, vừa là nghiệp báo (58) của cá nhân vừa là nghiệp báo của tập thể của con người nói chung, nếu ta đi ngược lại từ thuở xa xưa.
Để tay trên lửa thì bị bỏng. Bạn có thể không nhìn ra phút giây ngắn ngủi trong đó bạn rất có ý thức với những gì đang xảy ra, nhưng không hề suy tư. Nhận thức của bạn lúc đó trở nên rất trong sáng không còn bị che mờ bởi suy nghĩ, ưu tư.
Ăn đồ ăn thiu thì bị đau bụng. Khi bạn nhận ra giọng nói vang vang đó, bạn sẽ nhận ra rằng bạn không phải là giọng nói ồn ào đó- cái phần hay suy tư ở trong bạn – nhưng bạn chính là người nhận ra giọng nói ấy. Khi bạn nhìn vào một thân cây và nhận ra sự tĩnh lặng của thân cây đó, chính bạn cũng trở thành sự tĩnh lặng.
Trong phút giây đó, Thập Tự Giá, vật tra tấn dã man bỗng phơi bày bí mật: Đó là một biểu tượng thiêng liêng, một biểu tượng của thần thánh. Vậy thì cái sai lầm căn bản này là gì? Đó là tự đồng hoá mình với những suy-tư-không-chủ-đích ở trong mình. Sự tỉnh thức về tâm linh là sự tỉnh thức khỏi giấc mơ suy tư ở trong mình.
Bạn sẽ cảm thấy mất đi cảm nhận về chính mình. Suy tư của bạn cắt xén thực tại - cắt thực tại thành những mảnh vụn rời rạc của khái niệm. Nhưng có một thứ quan trọng hơn hết: đó là tìm cho ra được bản chất chân thực của chính bạn, vượt lên trên thân phận bọt bèo ngắn ngủi của một kiếp người, vượt lên trên cảm nhận về tự thân như một cá thể biệt lập, đợi ngày chết.