Rồi đến vai trò của lương tâm: tài năng nầy bắt buộc ráo riết người đàn ông một khi nhúng tay vào công việc xây dựng gia đình, biểu lộ tình yêu trong việc tính giao không thể để một mình đàn bà gánh trách nhiệm gia thất. Bài làm thì làm cho chóng rồi, bài học thì học qua loa. Nhà giáo dục, nếu ý thức nhiệm vụ của mình, nên chụp lấy lòng say sưa tốt đẹp nầy về tương lai của bạn trai để gieo cho họ tinh thần trách nhiệm.
Bà Swetchine nói: lý tưởng của tâm giao là tự cảm thấy một mà vẫn là hai. Tôi cười, cười gượng gượng: trong bụng tôi thì khoái vì người ta khen mình hùng biện nhưng bất mãn, bất mãn lắm vì bị chê là tư tưỏng chưa già giặn. Trong đám bạn đồng niên đông đúc, họ trửng giỡn um sùm.
Lý tưởng là tranh đấu cho tương lai. Vì lẽ đó, trước khi mổ xẻ tâm hồn họ, ta thử đặt cái nhìn thống quán trên tiến trình của thể xác họ lúc thanh xuân. Ta không kính trọng kẻ dưới thì làm sao họ kính trọng ta.
Không biết tại sao khờ khạo thích những cửa lòng mở ra vô lý để rước bất cứ ai. Lòng ngây thơ đến khờ dại của một số lớn thiếu nữ là miếng đất để họ thí nghiệm tình ái. Bạn mà đã ghét một đ àn ông nào thì có thể khi đ àn ông đó lên đoạn đầu đ ài, bạn muốn cho gươm máy làm việc lẹ để bạn coi đầu họ rơi.
Nhưng trong cuộc sống bạn thế nào cũng gặp những phút cô độc. Yêu là truyền cảm, trao đổi tâm hồn, tìm hạnh phúc cho đối tượng tình yêu của mình. Tính của bạn trai sở khanh ngoài ra giả dối phách lối.
Người bạn trai muốn gì? Tỏ tình yêu ư? Không phải. Phải nói tự nhiên họ thích chuyện tình vậy thôi. Bạn gái thì tự nhiên ỷ lại, cần chỗ nương tựa về vật chất cũng như tinh thần.
Họ thoáng qua là biết ý mẹ và có thể lục phá. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn. Nhưng vì ở dơ nhất là cơ quan sinh dục không sạnh sẽ, người ta có thể bị cám dỗ về xác thịt.
Mà lớn lên họ không vậy nữa. Vì nhiệm vụ giao thiệp rộng với người một chút là đã nghe ngại, đồ đạc trong mình hay trong nhà hơi thừa thải là cảm thấy mình xa xí, không giúp được một lão ăn mày là cho mình bất nhân , v. Họ cười thêm rồi nắm tay tôi lôi đi chơi mà không nói gì.
tính cao cả mà khô lạc nầy, bạn trai có ngay từ lúc ấu thời và suốt quãng đường đời. Mấy lúc lòng cao hứng họ cho cuộc thế toàn những hường và hường. Đó là quân thù của ý chí chớ không phải là ý chí.
Chúng tôi không bảo cùng bạn rằng người nam nào cũng thèm thịt sống, chỉ biết hiếu sắc, đòi làm chủ bạn đâu. Một thứ tâm tình lay động ráo riết lắm lúc rất cuồng bạo trong tâm hồn bạn trai là tâm tình cảm thấy cô độc. Họ có một thính quan riêng để nghe trong nhạc, trong lời phô diển theo luật hòa âm, trong thi phú những tiếng nói riêng của con tim.