Óc tưởng tượng tung hoành hành động, vẽ ra cho bạn trai những hồi hộp đáng tiếc. Bạn trai buổi dậy thì có rất nhiều thứ mâu thuẫn đó. Cũng nên để ý hàng rào của óc trách nhiệm nầy còn có lòng quảng đại, lòng trọng danh dự là những đặctính của tâm lý người nam.
Ai ấy phải khác hơn là người trong gia đình. Xét về mặt chương trình tình yêu của thượng đế thì họ là một tạo vật do lòng yêu mến vô bờ bến của Người. Trong con mê thấy hình ảnh âu yếm của cha con và nhất là hình ảnh cùng các vết khổ đau của mẹ.
Chúng ta phải xét những quan điểm nầy: họ là người biết chuẩn bị cho cảnh lai sinh, biết yêu nhân loại cách thiết thực, biết vừa sống trầm mặc sâu sắc vừa hoạt động hy sinh cho tha nhân. Tất cả nó làm cho bạn trai chỉ vui tạm chốc lát lúc làm việc tội lỗi rồi lòng trở lại với màn đ êm lạnh bóng ma sầu. Xin bạn hãy coi chừng bẫy lưới của Sa tăn: chúng ta đang sống một thời đại mà bóng tối nhiều hơn ánh sáng, tiên tri giả tự xưng là cứu thế, mà lý tưởng chung quy là tiền bạc, nhan sắc, địa vị .
Mà thời gian họ chú ý như vậy rất ngắn. Có một điều rất đáng lo ngại là trong những tuổi xuân, nhất là ở thời nầy, lòng thanh khiết của bạn luôn bị hăm dọa. Đối với họ không có gì bi quan.
Hòn máu ấy của cha con và mẹ chung cấu thành nhưng cha con mắc lo gánh gồng các việc lớn của gia đình, mẹ chịu trách nhiệm rút sinh lực của mẹ để nuôi con lớn lên. Lúc ấy họ định giấu cho tới chừng xuống lỗ hiểu là thời gian đừng khám phá được sự gì phản bội tinh thần bức thư. Từ 12 đến 25 tuổi mà thiếu ăn uống, thiếu tự do, thiếu dưỡng khí, bạn trai nhất định phải có thân thể èo uột.
Chateaubriand nói con cọp xé mồi rồi ngủ, con người sát nhân rồi thức. Ngay khi họ hối hận vì thất bại thì lòng họ đã có mầm làm lỗi nữa để họ thất bại nữa vìtính họ thay đổi: nay họ nghĩ đen mai họ nghĩ trắng và lúc trắng sẽ có thể đen. Có Nguyễn Du biện hộ bạn bằng những lời Kiều nhớ Kim.
Họ sẽ cho ta thấy họ rất tốt. Nếu ai trách ái tình của bạn là lửa rơm là lòng bạn trai dễ bội bạc thì bạn trai chịu. Ơû trên có chỗ tôi nói họ mơ mộng.
Em chưa biết tôi là ai, con người thể xác, con người nội tâm và tình yêu của tôi đối với em thể nào. Người mà như cục bột, ai muốn nắn gì thì nắn, làm sao làm nên việc lớn. Thác nước biết lợi dụng có thể giúp phát điện.
Họ làm gì? Lòng buồn vằn vặc. Không phải bạn trai nào cũng vậy nhưng đã có thứ ấy thì muốn chọn lựa vàng thau lẫn lộn, dè dặt, khôn ngoan là thượng sách Cậu vác xong, cười khoái trá.
Giữa muà xuân của tâm hồn họ, dậy lên một bản hòa tấu có đủ khát vọng, tâm tình, ý tưởng, mơ mộng, luyến tiếc, bất mãn, lãnh đạm, hăng hái vân vân và vân vân. Nhưng rồi theo thời gian tuổi khôn lớn lên. Người ta có thể thấu triệt được những khía cạnh luân lý của họ vì ở tuổi xuân giao thời, con người họ còn xốpù có nhiều lỗ hở do tính bồng bột.