Ai hỏi gì thì nói vừa đủ rồi thôi. Họ tự nhiên đòi hỏi biết minh bạch những gì có liên can tới họ. Linh mục Giáo sư tiến sĩ thần học và triết học ở chủng viện Bonne-Esperance đã nói về tính giáo dục: Đó là tất cả một triết học và thần học ngấm ngầm trong sự giải pháp vấn đề nầy.
Có nhiều khuyết điểm đấy, nhưng dù sao bạn cũng âm thầm thán phục bàn tay xảo diệu của Tạo hóa trong sự sáng tạo bạn trai. Nên để ý: ý chí không phải là bản năng vụt chạt. Trong con người bạn trai có hai lực lượng kình chống nhau là lực lượng tinh thần và lự lượng tình cảm.
Anh tôi có một cháu trai, 12 tuổi. Triết học dọn đường cho thần học và thần học đưa đến đời sống thánh thiện từ nội tâm. Nhưng phần đông bạn trai tự cao không phải vì họ ý thức mình cao cả để khinh người: họ tự cao chỉ vì tự trọng thôi.
Còn nếu họ nói bằng giọng cổ thì y như thùng bể. Có thứ hạng mất dạy đó. Ai ấy phải khác hơn là người trong gia đình.
Còn bạn trai khó giữ được ái tình khỏi bước sang nhục tình. Khi phải đứng lên hỏi điều gì họ nghe xung quanh có một thứ thinh lặng bao bọc họ cách khủng khiếp. Điều nầy tầm thường lắm mà ta ít được ai chỉ bảo nên khi giao thiệp ta bị nhiều người khinh.
Ngoài luật lệ hôn nhân , nó là việc cấm, sinh trong tội. Hoa tàn mà lại thêm tươi, Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. Gần gũi nhiều nam thanh bị cơn khủng hoảng tinh thần nầy, tôi hỏi họ tại sao buồn.
Ai làm gì mất lòng họ cà riềng cà tỏi nhắc lại hoài. Gandhi có thân hình teo như cau khô mà chí mấy ai bằng. Cho họ biết rằng người bạn đời là nguồn an ủi họ đấy.
Họ ngó người bạn trai lưu manh như một thứ mồi mà không dè bên trong có lưỡi câu. Các lời khuyên luân lý ấy khó vô được cửa tâm hồn họ. Cho đặng thuyết phục phải nắm vững chủ ý của mình mà cho đặng có chủ ý, phải biết chú ý.
Ở trên tôi nói trước thời gian lâu có nhiều hình ảnh đến với ta không tiêu trầm lại núp êm dưới tiềm thức. Lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi thấy có lối năm sáu nữ sinh mến cách đặc biệc một giáo sư kia cótính chuyên môn kỳ cục. Nói họ nhát, thì đúng.
Họ chỉ hợp tác với bạn trăm năm trong việc gieo mầm sống rồi thôi. Chúng ta phải xét những quan điểm nầy: họ là người biết chuẩn bị cho cảnh lai sinh, biết yêu nhân loại cách thiết thực, biết vừa sống trầm mặc sâu sắc vừa hoạt động hy sinh cho tha nhân. Hạnh phúc của dân tộc bạn, hưng thạnh của loài người tùy ở bạn không ít.