Nhưng tính bà cả ghen. Thế là lời qua tiếng lại, không khí Vermont hoá ra khó thở, u ám. Chỉ bấy nhiêu cũng đủ làm cho viên đô đốc Nhật nghi ngờ và tra khảo tôi rồi.
Thiệt là lạ lùng, trong hai tuần lễ, tôi kể ra được 242 công việc sửa chữa phải làm. "Nếu là tiền của thì tôi không cần, nhưng tai hoạ là tiền của các bạn, mặc dầu số tiền đó đối với họ không là bao. Tôi có lần viếng khám Sing Sing và điều làm tôi ngạc nhiên nhất là nhận thấy những kẻ bị giam cầm tại đó cũng có vẻ sung sướng như bất cứ người trung bình nào được tự do.
Cầu nguyện cho ta cảm giác trút hết gánh nặng và không còn cô độc nữa. Tôi có một mục đích lớn lao, quan trọng, cốt yếu. Khi tôi ưu tư, dây thần kinh căng thẳng, nhà tôi bảo: "Cứ yên tâm.
Không những vậy, bà lại còn đem việc về nhà làm thêm đến tận nửa đêm. Như vậy, nếu may mà gặp người nào biết ơn mình thì phải vui thích biết bao không? Còn nếu chẳng may thì cũng không đến nỗi thất vọng. Xe cam nhông binh đội chạy lại cá trại lính ở Hickam Field, Scofield và phi trường Kaneohe Bay, để chở vợ con của bộ binh và thuỷ binh vô ở trong các trường học.
Để kết luận, tôi muốn chép lại câu của bác sĩ Alexis Carrel mà bạn đã đọc ở đầu chương: "Những nhà kinh doanh không biết thắng ưu sầu sẽ chết sớm". Carnegie bỏ ra bảy năm nghiên cứu hết các triết gia cổ kim, đông tây, đọc hàng trăm tiểu sử, phỏng vấn hàng trăm đồng bào của ông để viết cuốn Quẳng gánh lo đi. Tôi muốn nói về ông Walter Raleigh, giáo sư môn Anh quốc văn học sử năm 1904).
Nhưng nào đã hết chuyện. Đau đơn quá, ông không chịu nổi. Tôi nghiên cứu sinh vật học, khoa học triết học và các tôn giáo.
Một đêm, ông ngủ chung phòng tại lữ quán với giáo sư Sayce ở trường Đại học Oxford. Ông phải bỏ tiền riêng trả ngân hàng đó để y khỏi ngồi tù. Lòng trung thành, sự thẳng thắn, trí thông minh, sức học và tài chơi nhạc khí của ông đã làm cho thầy bạn mến yêu.
Một bữa kia, tôi sắm sửa đi chơi, bỗng tôi chết ngất. Bạn có thể tưởng tượng một người đi bắt tay những anh phu vác, tỏ lòng thương hại những người làm trong bếp nóng như thiêu và khen chó của người, bạn có thể tưởng tượng được người như vậy mà chán chường hoặc ưu tư và bị bệnh thần kinh được không? Tất nhiên là không. Còn nếu ta cứ tự vùi ta vào những lời than thân trách phận thì mọi người ắt sẽ tránh ta.
Còn nếu bạn phải khất lần khất lữa, tiền lãi và mọi thứ phí tổn khác góp lại lần lần sẽ nặng lắm, có khi gấp 20 lần số vốn, tức là nặng gấp 500 lợi suất ở các ngân hàng. Trong cuốn Tội gì mà chịu mệt, tác giả Daniel Josselyn có viết rằng: "Nghỉ ngơi không có nghĩa là không được làm gì. Một con mắt đã gần mù hẳn rồi, còn mắt kia cũng sẽ mù luôn.
Anh quyết làm cho công việc buồn tẻ của anh thành ra vui thích. Chẳng hạn như trường hợp học sinh của tôi, ông J. Cuộc khủng hoảng ấy đã cho tôi một sức mạnh mà không bao giờ tôi ngờ có được.