Bạn sẽ cảm nhận được sự sâu lắng của vật đó trong trạng thái an nhiên tự tại – hoàn toàn đồng nhất với những gì đang hiện diện và nơi những thứ ấy đang xảy ra. Chúng rất dễ đi lạc vào những toan tính, dự án, suy tư ở trong đầu – đánh mất mình trong mê hồn trận của những vấn đề rắc rối do chính mình tạo ra. Nhưng bạn nhầm lẫn “cái Tôi quý báu ấy” với tên gọi, hình tướng và với những câu chuyện về chính mình (68) mà bạn đã tự thêu dệt nên.
Khi mọi thứ được phát sinh từ sự có mặt của bạn thì giây phút này sẽ không bị biến thành một phương tiện bạn dùng để đạt tới cứu cánh: Những gì bạn làm sẽ cho bạn cảm giác thoả mãn trong từng phút, từng giây. Sự hiểu biết có tính chất tri thức về một khía cạnh nào đó của một người thì rất hữu ích cho những gì có tính thực tiễn. Ví dụ khi trong ta bỗng nhiên có một cảm giác trống vắng, cô đơn đang biểu hiện, phản ứng không thể cưỡng lại ở trong ta đi tìm quên qua sự chìm đắm trong một thú vui nào đó như dục tình, bài bạc, rượ chè,…để lấp đầy khoảng trống củat sự cô đơn đó.
Bạn không còn bị bó buộc và sợ hãi vì bạn nhận thức được rằng cảm nhận về cái Tôi riên rẽ ấy là một cái gì giải dối, sai lâầ. Trong nhiều trường hợp, chúng ta không thể nào hiểu được vai trò của một biến cố trên bề mặt có vẻ như là vô nghĩa trong tổng thể vũ trụ, nhưng khi nhận thức được tính bất khả, không thể nào tránh được của biến cố đó, trong cái bao la của đại thể - đó có thể là chỗ khởi hành của thái độ chấp nhận ở trong lòng bạn với những gì đang hiện hữu - bạn sẽ chọn để sánh vai với toàn thể đời sống bao la. Do đó, trong bạn luôn có sự phân chia một cách rạch ròi: “Tôi” và “thế giới”, “chúng ta” và “chúng nó”.
Đầu óc của con người, vì luôn luôn muốn biết, muốn hiểu, muốn kiểm soát,…nên thường lầm tưởng rằng ý kiến và quan điểm của mình chính là chân lý. Rồi bạn cũng nên chú tâm đến những gì nằm đằng sau cảm xúc đó, cũng như những gì nằm đằng sau những câu chuyện được thêu dệt nên của trí năng: Cái lỗ hổng của sự trống vắng ở trong tâm hồn bạn. Lúc đó,bạn chỉ có mặt với chính giây phúy này.
Phút giây Hiện Tại thường bị che mờ bởi quá khứ và tương lai. Cảm nhận nội tại về chính tự thân mình, tức bản chất chân thực của bạn là gì, bản chất ấy không thể tách rời khỏi sự im lắng (2). Ngài đã hai lần đánh bại giặc Nguyên Mông (1285 và 1287), bảo vệ cho nước nhà.
Nhưng có một thứ quan trọng hơn hết: đó là tìm cho ra được bản chất chân thực của chính bạn, vượt lên trên thân phận bọt bèo ngắn ngủi của một kiếp người, vượt lên trên cảm nhận về tự thân như một cá thể biệt lập, đợi ngày chết. Tôi là không gian trong đó mọi thứ đưỡc xảy ra. “Cuộc đời tôi” là cái mà bạn dùng để cố tìm cho mình một khuôn mặt, một nhân cách, và “cuộc đời tôi” chỉ là câu nói mà bạn dùng để tóm tắt những tình huống xảy ra trong đời sống của bạn – không phải là bản chất chân thực của bạn.
(27) Than phiền và phản kháng là hai thói quen cư xử khá phổ biến của trí năng: Chúng ta có thói quen than phiền và phản kháng về vợ hay chồng mình vì khi làm như thế, chúng ta ngụ ý rằng :Tôi không bết bát, dở haơi như cô ấy/anh ấy đâu!” Một thực tập rất đơn giản nhưng rất căn bản, là hãy chấp nhận tất cả những gì đang phát sinh trong Phút Giây Hiện Tại (37) – trong nội tâm bạn cũng như đối với tất cả hoàn cảnh sống ở bên ngoài. Khi bạn hành xử như thế thì chính bạn cũng rơi vào lối cư xử vô thức theo một thói quen đã bị tha hoá lâu đời.
Bạn bỗng nhận rằng: thế giới này như là một cuộc khiêu vũ của vũ trụ, một cuộc khiêu vũ của muôn vàn những hình tướng – không hơn không kém. Điều mà người thân có thể làm là giữ cho lòng mình đừng quá bi thương khi người thân hấp hối hay vừa mất, vì khi mình khổ thì người ấy sẽ cảm nhận nỗi khổ của mình với cường độ gấp trăm lần nỗi khổ của mình. Mà chỉ là sự biến hình của những sinh thể sống.
Khi bạn có một quan hệ hài hoà, không phản ứng đối với những kinh nghiệm mà bạn gặp phải, những gì mà bạn thường cho là xấu trước đây, bây giờ sẽ nhanh chóng, có khi ngay tức thì, được xoay chuyển theo một chiều hướng tốt đẹp hơn, qua năng lực của chính đời sống. Có người thì biết mình sai nhưng cứ phớt lờ đi như không có chuyện gì cả. Bất kỳ một tiếng ồn đáng ghét nào cũng đều hữu ích như sự lặng yên.
Đó là niềm vui của một con người nhận thức được rằng mình chính là tinh hoa của sự sống, trước khi sự sống ấy trở thành hữu hình. Nếu bạn chưa đủ khổ với tất cả những gì bạn đã trải qua, thì bạn sẽ không có đủ chiều sâu của một con người, không có đủ sự khiêm cung, và không có lòng xót thương. Những tinh hoa ấy vốn đang có mặt ở trong bạn.