Nếu anh còn đưa ra bất cứ một lời nào với chiếc mũ đỏ, tôi sẽ cất hẳn chiếc mũ đỏ của anh đi đấy. Mọi người cùng đội chiếc mũ trắng và nêu ra những sự kiện. Sử dụng chiếc mũ xanh lá cây, bạn được phép nêu ra những ý tưởng chỉ là “những khả năng”.
Chúng ta sẽ xem xét những ý tưởng đó sau. Trong một cuộc họp, nếu mọi người thấy cần thiết phải bộc lộ cảm xúc và tình cảm nhưng lại không được cho phép, thì bằng cách này hay cách khác, mọi người sẽ nguỵ trang để thể hiện nó thông qua cách suy nghĩ của mọi người. Lối tư duy theo quan điểm chiếc mũ vàng có phần nào đó giống với lối tư duy theo quan điểm chiếc mũ trắng.
Điều này về mặt logic có thể là một ý kiến có thể chấp nhận. Và lúc này tôi chỉ muốn rút lại phần vốn của mình. Thực tế lại liên quan đến những vấn đề đã và có thể kiểm chứng (những bạn đọc có đầu óc thực tế không quan tâm đến những vấn đề nêu trên có thể bỏ qua chương này để đọc những chương tiếp t.
Chúng ta có thể làm thế nào khác để biết được rằng những ý tưởng đó là đúng? Trong những cuộc nói chuyện hoặc bàn thảo, khi bạn cần mọi người đưa ra những ý tưởng mới, bạn nói: "Đã đến lúc chúng ta cần đội chiếc mũ xanh", và khi bạn cần mọi người cân nhắc cẩn trọng vấn đề, bạn nói: "Giờ chúng ta hãy cùng đội chiếc mũ đen". Chị Ađams lại không cho là như vậy,và cho rằng điều này chứng tỏ sự đắt đỏ.
Tuy nhiên, chiếc mũ vàng tư duy và chiếc mũ xanh tư duy lại là 2 chiếc mũ tư duy khác nhau. Mọi người thường hỏi tôi liệu sự sáng tạo là nhờ vào kỹ năng, tài năng hay cá tính. Một trong những yếu điểm của sự sáng tạo là sự “bội thu” những ý tưởng.
Liệu chúng ta có thể định hình lại ý tưởng sao cho nó không trái với những qui định hiện thời? Liệu điều đó là có thể? … Hãy chú trọng vào điều mà mỗi chúng ta mong muốn trong kỳ nghỉ này. Chúng ta sẽ không bao giờ lựa chọn những ý tưởng mà cơ hội trở thành hiện thực là vô cùng mong manh nhưng chúng ta cần caháp phá chúng trên bản đồ tư duy.
Đầu tiên, đó là những cảm xúc cơ bản như: sự sợ hãi và không thích tới những cảm xúc phức tạp hơn như sự nghi ngờ. Và nếu bạn nhận thấy mình sử dụng nhuần nhuyễn cách kết hợp nào, bạn hãy áp dụng cách đó. Thay vì chọn những thuật ngữ triết học súc tích nhưng thiếu thực tế để biểu thi nghững chiếc "mũ tư duy", tôi đã chọn màu sắc để miêu tả.
… Tôi muốn sử dụng ý tưởng này để đạt được giá trị tiến triển chứ không phải giá trị xét đoán. Tôi không tin rằng chúng ta đã hết những giải pháp có thể. Đó không phải là lỗi do thức ăn, mà chính là lỗi của bạn do ăn nhiều quá.
Chiếc mũ chỉ diễn tả cách thức cư xử của con người, không nói lên bản chất con người. Một bác sỹ đang chẩn đoán cho một đứa trẻ bị nổi mẩn ngứa trên da. Nhưng phần lớn sự việc xảy ra đều mang tính xác suất.
Những nhầm lẫn có thể dự đoán được ngay cả theo mỗi hướng. Đơn giản là chúng ta chỉ nêu lên những thông tin trung lập, không kèm theo những bình luận. Những việc tiếp theo cần bàn là chọn phương tiện để đi đến đó và chọn nơi để nghỉ lại.